چرا نه به تلگرام؟!
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم
تلگرام به عنوان پیامرسانی آزاد، امن و محبوب شناخته میشود. پیامرسانی که سال‌هاست به عنوان جایگزین واتساپ در نظر گرفته شده و بطور گسترده بین مردم ایران پذیرفته شده. در بین اهالی نرم‌افزار آزاد هم پیامرسانی محبوب است ولی من ازش بدم میاید. در این نوشتهٔ کوتاه دلایل این اتفاق را میگویم.
By Telegram FZ LLC - Derivate from File:Telegram Logo.webp, Public Domain, Link
تمرکز
تلگرام ماهیت متمرکز دارد. یک کارساز (سرور) وجود دارد که همه‌چیز آنجا ذخیره میشود؛ پیام‌ها، حساب‌ها و …. هر کسی نمیتواند کارساز خودش را بسازد و حسابش را آنجا ذخیره کند. این تمرکز قدرت آزادی را از بین میبرد و قدرت دولت‌ها برای سانسور و محدود کردن تلگرام را بیشتر میکند. اگر تمرکز نداشته باشیم، شاید صدها نمونه برای تلگرام میداشتیم که بعید بود همهٔ آنها فیلتر شوند. عدم تمرکز، آزادی در داخل خود پیامرسان را هم تشدید میکند، اینکه صاحب پیامرسان دیگر نمیتواند حساب شما را ببندد چون همهٔ نمونه‌ها در دسترس یک نفر نیست.
انحصار در سمت کارساز
تلگرام با اینکه در سمت کارخواه (کلاینت) آزاد است، ولی در سمت کارساز انحصاری است و کسی نمیداند آنجا در کارساز چه اتفاقاتی دارند میافتند. البته آزادی در سمت کارساز به نظرم زیاد چیز مهمی نیست چون اگر هم کد شفاف باشد باز تضمینی نیست که در کارساز دقیقا همین کد اجرا شود، مگر اینکه عدم تمرکز داشته باشیم.
ساخت حساب جدید
تلگرام در سمت کارخواه آزاد است ولی نه مطلق! برای اینکه بتوانید حساب جدیدی در تلگرام باز کنید باید از نگارشی که بخش غیرآزاد دارد استفاده کنید، مثلا تلگرام را از فروشگاه پلی دریافت کنید؛ چون نگارش آزاد قابلیت ارسال پیامک ندارد و فقط از خود تلگرام کد ورود را میفرستد!
رمزگذاری سراسری
وقتی رمزگذاری سراسری در پیامرسانی وجود نداشته باشد، صاحب کارساز همهٔ پیام‌ها را بصورت Plain Text میتواند ببیند. به راحتی. من نمیدانم چرا تلگرام ادعای امنیت و حریم خصوصی میکند ولی رمزگذاری سراسری ندارد! در تلگرام هر پیامی که در بخش خصوصی یا در گروهی میفرستید برای پاول دوروف – و در نتیجه هر کسی که پاول دوروف بخواهد – قابل خواندن است. البته پیام‌های داخل Secret Chatها رمزگذاری سراسری میشوند ولی تلگرام آنقدر روی این نوع گپ‌ها محدودیت گذاشته که مردم گپ‌هایشان را بصورت عادی و نه Secret انجام دهند؛ مثلا در این نوع گپ‌ها حتی بازخوردها (Reactions) هم فعال نیستند! یا اگر خواستید گپی از این نوع شروع کنید باید مدتی منتظر بمانید تا طرف مقابل برخط شود!
By Veratte - Own work, CC BY-SA 4.0, Link
پیچیدگی!
این مورد شاید آنقدر مهم نباشد ولی به نظرم تلگرام خیلی بزرگ و پیچیده است! خیلی گزینه دارد! من خودم که محیط‌های ساده را ترجیح میدهم. مثلا تنظیمات فایرفاکس نسبت به کروم و اج خیلی ساده است و من موقع دیدن تنظیمات کروم و اج گیج میشوم! یا محیط میزکار گنوم را استفاده میکنم چون واقعا ساده است.
راه حل؟
ماتریکس 🙂
اگر نظری داشتید: https://rezahosseinzadeh.ir این نوشته تحت پروانهٔ CC BY-SA 4.0 منتشر شده است مگر اینکه در جایی از نوشته خلاف آن ذکر شده باشد.